Ξεκινώντας την δεύτερη μέρα μου, κατευθύνθηκα με το ποδήλατο προς την Alba σημαντικότερη πόλη της περιοχής αλλά και γαστρονομική πρωτεύουσα. Εκεί, πέρα από τις κάβες και τα μπακάλικα με τα διάφορα εδέσματα, βρίσκει κανείς και πολλά καταστήματα που εξειδικεύονται στην τρούφα. Έκανα μία σύντομη γύρα στην πόλη για να χαζέψω τις βιτρίνες με όλες αυτές τις λιχουδιές και αφού τσίμπησα κάτι πρόχειρο έφυγα για το Castigliano Falleto.
Ο δρόμος ήταν σχετικά εύκολος αλλά τα τέσσερα τελευταία χιλιόμετρα πριν το χωριό ήταν πολύ ανηφορικά. Με γεμάτο το στομάχι τα τέσσερα αυτά χιλιόμετρα μου φάνηκαν σαράντα αλλά η θέα άξιζε τον κόπο
Μόλις ανέβηκα, ζήτησα πληροφορίες από μία κυρία που μιλούσε μόνο ιταλικά και αυτά με πολύ έντονη προφορά. Όταν μου απάντησε ήλπιζα πως είχα καταλάβει λάθος αλλά μετά την επιβεβαίωση με χειρονομίες και νοήματα, όπως επίσης και από το συμπονετικό της χαμόγελο, κατάλαβα πως για να βρω το κτήμα Brovia έπρεπε να ξανακατέβω την μεγάλη ευθεία την οποία είχα μόλις ανέβει. Κατέβηκα χωρίς κόπο και έφτασα χωρίς καθυστέρηση στο ραντεβού μου.
Περιμένοντας, συνομίλησα με έναν παππού που μάλλον ήταν η προηγούμενη γενιά του οινοποιείου και απ'ό,τι κατάλαβα(;) δεν είχε αφήσει ποτέ του το Πιεμόντε. Αντιθέτως, ο γαμπρός του που έχει αναλάβει σήμερα την επιχείρηση, είναι Καταλανός και χειρίζεται άψογα τέσσερις γλώσσες. Έτσι δεν δυσκολευτήκαμε στην ξενάγηση και μπορέσαμε να συζητήσουμε τις επιλογές τους στην οινοποίηση αναλύοντας λεπτομερώς. Η ζύμωση γίνεται σε τσιμεντένιες δεξαμενές στρόγγυλου σχήματος για ομοιογένεια της θερμοκρασίας και καλύτερη μόνωση και κρατάει συνολικά τρεις βδομάδες. Ο μούστος που παίρνεται από πίεση πωλείται σε άλλα οινοποιεία γιατί η οικογένεια Brovia θεωρεί πως η πρέσα εκχυλίζει ανεπιθύμητες για το κρασί ουσίες. Η παλαίωση γίνεται με την παραδοσιακή μπαρολέζικη μέθοδος, σε μεγάλες δηλαδή ξύλινες δεξαμενές όπου και μένει για τουλάχιστον δύο χρόνια. Μικρότερου μεγέθους βαρέλια χρησιμοποιούνται μόνο για την
παλαίωση ενός μέρους από την Barbera. Δοκιμάζοντας όμως το κρασί αυτό στην χρονιά 2007 από μπουκάλι, το ξύλο έκανε αισθητή την παρουσία του. Ευτυχώς όμως το στόμα ήταν τόσο πλούσιο που το βαρέλι πνίγονταν στο φρούτο. Δοκιμάσαμε επίσης και ένα Barolo με τρομερή, καθαρή και κομψή μύτη, εξαιρετικές οξύτητες και το χαρακτηριστικό πλούσιο σε φίνες τανίνες τελείωμα του Nebbiolo.
Αμέσως μετά άρχισα να ανηφορίζω προς την La Morra ώσπου σε κάποια στιγμή έπεσα πάνω στο οινοποιείο κάποιων παλιών γνωστών. Ήταν πριν δυόμιση χρόνια στο Λουξεμβούργο όπου παρουσιάζαμε τα κρασιά δίπλα δίπλα και οι τρεις Ιταλοί του Trimilli* ήταν η καλύτερη παρέα όταν βγαίναμε τα βράδια για να τσιμπήσουμε. Ένας από τους τρεις του Trimilli ήταν ο Severino από την Azienda Erbaluna ο οποίος έτυχε να μην είναι εκεί όταν επισκέφτηκα τον χώρο τους αλλά ο αδερφός του και η κοπέλα της υποδοχής ήταν υποδειγματικά φιλόξενοι. Μετά τις απαραίτητες τεχνικές συζητήσεις ρίξαμε και μία ματιά στην ιδιωτική συλλογή κρασιών τους όπου δέσποζαν μία Νάουσα και μία Σαντορίνη! Προτού περάσω στα τις δοκιμής πρέπει να αναφέρω πως ήταν ένα από τα λίγα οινοποιεία που χρησιμοποιεί ανοξείδωτες δεξαμενές για την αλκοολική ζύμωση. Αργότερα όμως κατάλαβα πως η εξαίρεση στον κανόνα ήταν όλα τα προηγούμενα οινοποιεία που είχα δει. Είχα επιλέξει όμως να επισκεφτώ κτήματα που δούλευαν με την παραδοσιακή μέθοδο και γι'αυτό δεν είχα ακόμη δει οινοποίηση σε ανοξείδωτα δοχεία. Η παλαίωση βέβαια γίνεται στα παραδοσιακά βαρέλια των τριών τόννων αφού πρώτα το κρασί σταθεροποιηθεί με φυσικό κρύο το χειμώνα.
Ξεκινήσαμε με μία πειραματική εμφιάλωση επιτραπέζιου οίνου Barbera - Dolcetto χωρίς καθόλου προσθήκη So2. Ήταν κάτι τελείως διαφορετικό απ'όσα είχα μέχρι τώρα δοκιμάσει στο Πιεμόντε με μία μύτη αρκετά
βοτανική αλλά και με νότες κόκκινων φρούτων. Στο στόμα ήταν ελαφρύ και πολύ χυμώδες με μόνο μειονέκτημα μία πολύ ελαφρά άσχημη γεύση στο τελείωμα που αδυνατώ να περιγράψω. Το Dolcetto τους ήταν πολύ καλοφτιαγμένο, φίνο και ευκολόπιοτο. Δοκίμασα επίσης και δύο διαφορετικές Barbera με την πρώτη από ανοξείδωτη δεξαμενή να γρατσουνάει λίγο με την έντονη οξύτητά και την δεύτερη από βαρέλι να είναι σαφώς πιο στρογγυλεμένη και εκφραστική. To Barolo του 2005 ήταν πολύ δειλό στην μύτη και παρά την καλή του δομή υστερούσε σε γευστικό πλούτο και διάρκεια σε σχέση με άλλα Barolo. Το Βarolo του 1999 ήταν σαφώς πιο εκφραστικό στην μύτη αλλά αρκετά κουρασμένο στο στόμα. Αυτό που διαπίστωσα κοιτώντας και παλαιότερες σημειώσεις μου από το ίδιο οινοποιείο, είναι πως γίνεται πολύ καλή δουλειά στα απλά τους κρασιά αλλά τα Barolo τους για κάποιο λόγο είναι δύσκολα στις δοκιμές, συνήθως κλειστά και ανέκφραστα. Εκεί πάντως που είναι μάστορες στην Erbaluna είναι στα αποστάγματά τους και στο Barolo Chinato, ένα είδος βερμούτ πολύ πλούσιο σε γεύση και πολυδιάστατο αρωματικά.
Την τελευταία μέρα μου στο Barolo επισκέφτηκα το οινοποιείο Elio Altare. Έχοντας μάθει πολλά από την Βουργουνδία, ο Elio Altare δημιούργησε την δεκαετία του '70 μία τελείως διαφορετική σχολή οινοποίησης. Ζυμώσεις σε ανοξείδωτες δεξαμενές, μηλογαλακτική στον ίδιο χώρο και στην συνέχεια παλαίωση σε βουργουνδέζικου τύπου βαρέλια 225λίτρων. Αποτέλεσμα, πιο στρογγυλεμένα Nebbiolo ευκολότερα να καταναλωθούν σε σχετικά νεαρή ηλικία αλλά με μικρότερο δυναμικό παλαίωσης. Ως "ξινομαυρίτης" προτιμούσα τις πιο ρουστίκ παραδοσιακές εκδοχές που είχα δοκιμάσει μέχρι τώρα και δεν πολυενθουσιάστηκα με την μοντέρνα εκδοχή. Να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη Azienda ήταν από αυτές που εισήγαγαν την μέθοδο αυτήν στο piemonte αλλά σήμερα οι περισσότεροι παραγωγοί Nebbiolo ακολουθούν αυτήν την σχολή.
Πριν αφήσω τελείως την περιοχή γύρω από το Barolo έκανα ένα πέρασμα από το Pollenzo όπου βρίσκεται το πανεπιστήμιο της Slow Food. Ένα επιβλητικό, όμορφο κτίριο, πρώην κατοικία του βασιλιά της Σαβοΐας, περιτρυγυρισμένη από πράσινο και άψογα διατηρημένη. Όπως είχα αναφέρει και στο προηγούμενο ποστ, μαθητές από όλο τον κόσμο σπουδάζουν εκεί γαστρονομικές επιστήμες και συμβάλουν με τις πολλές δραστηριότητες και τις εργασίες τους στην διατήρηση και την ανάδειξη της τεράστιας Ιταλικής γαστρονομικής κληρονομιάς. Στον ίδιο χώρο βρίσκεται και η Ιταλική οινοτράπεζα. Ένας χώρος όπου διατηρούνται υπό τις καλύτερες συνθήκες κρασιά από κάθε γωνιά της γειτονικής μας χώρας. Η τράπεζα-κάβα είναι επισκέψιμη και αν κάποιος ενδιαφέρεται έχει στην διάθεσή του λεπτομέρειες για την περιοχή και τον παραγωγό κάθε κρασιού ξεχωριστά ενώ γίνονται και δοκιμές σε καθημερινή βάση. Για κακή μου τύχη όταν έφτασα εκεί πέρα η οινοτράπεζα ήταν κλειστή και δεν είχα τον χρόνο να περιμένω μέχρι την ώρα που θα άνοιγε. Την επόμενη φορά λοιπόν!
Επόμενος και τελευταίος σταθμός στην Ιταλία η Emiglia Romana και μία μικρή πόλη έξω από την Πάρμα με το όνομα Fornovo di Taro...
Ο δρόμος ήταν σχετικά εύκολος αλλά τα τέσσερα τελευταία χιλιόμετρα πριν το χωριό ήταν πολύ ανηφορικά. Με γεμάτο το στομάχι τα τέσσερα αυτά χιλιόμετρα μου φάνηκαν σαράντα αλλά η θέα άξιζε τον κόποΜόλις ανέβηκα, ζήτησα πληροφορίες από μία κυρία που μιλούσε μόνο ιταλικά και αυτά με πολύ έντονη προφορά. Όταν μου απάντησε ήλπιζα πως είχα καταλάβει λάθος αλλά μετά την επιβεβαίωση με χειρονομίες και νοήματα, όπως επίσης και από το συμπονετικό της χαμόγελο, κατάλαβα πως για να βρω το κτήμα Brovia έπρεπε να ξανακατέβω την μεγάλη ευθεία την οποία είχα μόλις ανέβει. Κατέβηκα χωρίς κόπο και έφτασα χωρίς καθυστέρηση στο ραντεβού μου.
Περιμένοντας, συνομίλησα με έναν παππού που μάλλον ήταν η προηγούμενη γενιά του οινοποιείου και απ'ό,τι κατάλαβα(;) δεν είχε αφήσει ποτέ του το Πιεμόντε. Αντιθέτως, ο γαμπρός του που έχει αναλάβει σήμερα την επιχείρηση, είναι Καταλανός και χειρίζεται άψογα τέσσερις γλώσσες. Έτσι δεν δυσκολευτήκαμε στην ξενάγηση και μπορέσαμε να συζητήσουμε τις επιλογές τους στην οινοποίηση αναλύοντας λεπτομερώς. Η ζύμωση γίνεται σε τσιμεντένιες δεξαμενές στρόγγυλου σχήματος για ομοιογένεια της θερμοκρασίας και καλύτερη μόνωση και κρατάει συνολικά τρεις βδομάδες. Ο μούστος που παίρνεται από πίεση πωλείται σε άλλα οινοποιεία γιατί η οικογένεια Brovia θεωρεί πως η πρέσα εκχυλίζει ανεπιθύμητες για το κρασί ουσίες. Η παλαίωση γίνεται με την παραδοσιακή μπαρολέζικη μέθοδος, σε μεγάλες δηλαδή ξύλινες δεξαμενές όπου και μένει για τουλάχιστον δύο χρόνια. Μικρότερου μεγέθους βαρέλια χρησιμοποιούνται μόνο για την
παλαίωση ενός μέρους από την Barbera. Δοκιμάζοντας όμως το κρασί αυτό στην χρονιά 2007 από μπουκάλι, το ξύλο έκανε αισθητή την παρουσία του. Ευτυχώς όμως το στόμα ήταν τόσο πλούσιο που το βαρέλι πνίγονταν στο φρούτο. Δοκιμάσαμε επίσης και ένα Barolo με τρομερή, καθαρή και κομψή μύτη, εξαιρετικές οξύτητες και το χαρακτηριστικό πλούσιο σε φίνες τανίνες τελείωμα του Nebbiolo.Αμέσως μετά άρχισα να ανηφορίζω προς την La Morra ώσπου σε κάποια στιγμή έπεσα πάνω στο οινοποιείο κάποιων παλιών γνωστών. Ήταν πριν δυόμιση χρόνια στο Λουξεμβούργο όπου παρουσιάζαμε τα κρασιά δίπλα δίπλα και οι τρεις Ιταλοί του Trimilli* ήταν η καλύτερη παρέα όταν βγαίναμε τα βράδια για να τσιμπήσουμε. Ένας από τους τρεις του Trimilli ήταν ο Severino από την Azienda Erbaluna ο οποίος έτυχε να μην είναι εκεί όταν επισκέφτηκα τον χώρο τους αλλά ο αδερφός του και η κοπέλα της υποδοχής ήταν υποδειγματικά φιλόξενοι. Μετά τις απαραίτητες τεχνικές συζητήσεις ρίξαμε και μία ματιά στην ιδιωτική συλλογή κρασιών τους όπου δέσποζαν μία Νάουσα και μία Σαντορίνη! Προτού περάσω στα τις δοκιμής πρέπει να αναφέρω πως ήταν ένα από τα λίγα οινοποιεία που χρησιμοποιεί ανοξείδωτες δεξαμενές για την αλκοολική ζύμωση. Αργότερα όμως κατάλαβα πως η εξαίρεση στον κανόνα ήταν όλα τα προηγούμενα οινοποιεία που είχα δει. Είχα επιλέξει όμως να επισκεφτώ κτήματα που δούλευαν με την παραδοσιακή μέθοδο και γι'αυτό δεν είχα ακόμη δει οινοποίηση σε ανοξείδωτα δοχεία. Η παλαίωση βέβαια γίνεται στα παραδοσιακά βαρέλια των τριών τόννων αφού πρώτα το κρασί σταθεροποιηθεί με φυσικό κρύο το χειμώνα.
Ξεκινήσαμε με μία πειραματική εμφιάλωση επιτραπέζιου οίνου Barbera - Dolcetto χωρίς καθόλου προσθήκη So2. Ήταν κάτι τελείως διαφορετικό απ'όσα είχα μέχρι τώρα δοκιμάσει στο Πιεμόντε με μία μύτη αρκετά
βοτανική αλλά και με νότες κόκκινων φρούτων. Στο στόμα ήταν ελαφρύ και πολύ χυμώδες με μόνο μειονέκτημα μία πολύ ελαφρά άσχημη γεύση στο τελείωμα που αδυνατώ να περιγράψω. Το Dolcetto τους ήταν πολύ καλοφτιαγμένο, φίνο και ευκολόπιοτο. Δοκίμασα επίσης και δύο διαφορετικές Barbera με την πρώτη από ανοξείδωτη δεξαμενή να γρατσουνάει λίγο με την έντονη οξύτητά και την δεύτερη από βαρέλι να είναι σαφώς πιο στρογγυλεμένη και εκφραστική. To Barolo του 2005 ήταν πολύ δειλό στην μύτη και παρά την καλή του δομή υστερούσε σε γευστικό πλούτο και διάρκεια σε σχέση με άλλα Barolo. Το Βarolo του 1999 ήταν σαφώς πιο εκφραστικό στην μύτη αλλά αρκετά κουρασμένο στο στόμα. Αυτό που διαπίστωσα κοιτώντας και παλαιότερες σημειώσεις μου από το ίδιο οινοποιείο, είναι πως γίνεται πολύ καλή δουλειά στα απλά τους κρασιά αλλά τα Barolo τους για κάποιο λόγο είναι δύσκολα στις δοκιμές, συνήθως κλειστά και ανέκφραστα. Εκεί πάντως που είναι μάστορες στην Erbaluna είναι στα αποστάγματά τους και στο Barolo Chinato, ένα είδος βερμούτ πολύ πλούσιο σε γεύση και πολυδιάστατο αρωματικά.Την τελευταία μέρα μου στο Barolo επισκέφτηκα το οινοποιείο Elio Altare. Έχοντας μάθει πολλά από την Βουργουνδία, ο Elio Altare δημιούργησε την δεκαετία του '70 μία τελείως διαφορετική σχολή οινοποίησης. Ζυμώσεις σε ανοξείδωτες δεξαμενές, μηλογαλακτική στον ίδιο χώρο και στην συνέχεια παλαίωση σε βουργουνδέζικου τύπου βαρέλια 225λίτρων. Αποτέλεσμα, πιο στρογγυλεμένα Nebbiolo ευκολότερα να καταναλωθούν σε σχετικά νεαρή ηλικία αλλά με μικρότερο δυναμικό παλαίωσης. Ως "ξινομαυρίτης" προτιμούσα τις πιο ρουστίκ παραδοσιακές εκδοχές που είχα δοκιμάσει μέχρι τώρα και δεν πολυενθουσιάστηκα με την μοντέρνα εκδοχή. Να σημειωθεί πως η συγκεκριμένη Azienda ήταν από αυτές που εισήγαγαν την μέθοδο αυτήν στο piemonte αλλά σήμερα οι περισσότεροι παραγωγοί Nebbiolo ακολουθούν αυτήν την σχολή.
Πριν αφήσω τελείως την περιοχή γύρω από το Barolo έκανα ένα πέρασμα από το Pollenzo όπου βρίσκεται το πανεπιστήμιο της Slow Food. Ένα επιβλητικό, όμορφο κτίριο, πρώην κατοικία του βασιλιά της Σαβοΐας, περιτρυγυρισμένη από πράσινο και άψογα διατηρημένη. Όπως είχα αναφέρει και στο προηγούμενο ποστ, μαθητές από όλο τον κόσμο σπουδάζουν εκεί γαστρονομικές επιστήμες και συμβάλουν με τις πολλές δραστηριότητες και τις εργασίες τους στην διατήρηση και την ανάδειξη της τεράστιας Ιταλικής γαστρονομικής κληρονομιάς. Στον ίδιο χώρο βρίσκεται και η Ιταλική οινοτράπεζα. Ένας χώρος όπου διατηρούνται υπό τις καλύτερες συνθήκες κρασιά από κάθε γωνιά της γειτονικής μας χώρας. Η τράπεζα-κάβα είναι επισκέψιμη και αν κάποιος ενδιαφέρεται έχει στην διάθεσή του λεπτομέρειες για την περιοχή και τον παραγωγό κάθε κρασιού ξεχωριστά ενώ γίνονται και δοκιμές σε καθημερινή βάση. Για κακή μου τύχη όταν έφτασα εκεί πέρα η οινοτράπεζα ήταν κλειστή και δεν είχα τον χρόνο να περιμένω μέχρι την ώρα που θα άνοιγε. Την επόμενη φορά λοιπόν!Επόμενος και τελευταίος σταθμός στην Ιταλία η Emiglia Romana και μία μικρή πόλη έξω από την Πάρμα με το όνομα Fornovo di Taro...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου